مکانیسم ماشه؛ آزمونی برای قدرت اقتصادی ایران در برابر تحریم‌ها

در پی اخبار تشدید تحریم‌های غرب علیه ایران، موضوع «مکانیسم ماشه» (Snapback Mechanism) بار دیگر در کانون توجهات قرار گرفته است.

این مکانیسم که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد پیش‌بینی شده، امکان بازگرداندن سریع تحریم‌های پیشین علیه ایران را در صورت عدم پایبندی به تعهدات هسته‌ای فراهم می‌کند. با این حال، کارشناسان بر این باورند که ایران با تقویت اقتصاد مقاومتی و توسعه راهبردهای نوین، اکنون در موضعی قوی‌تر برای مقابله با این چالش‌ها قرار دارد.

 

قدرت اقتصادی ایران در برابر تحریم‌ها

 

ایران در سال‌های اخیر با تمرکز بر اقتصاد مقاومتی، وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش داده و بخش‌های غیرنفتی را تقویت کرده است. بر اساس گزارش‌های اقتصادی، سهم صادرات غیرنفتی در تراز تجاری ایران رشد چشمگیری داشته و به بیش از ۵۰ درصد رسیده است. همچنین، توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسایه و قدرت‌های منطقه‌ای مانند چین و روسیه، امکان دور زدن تحریم‌ها را افزایش داده است.

 

خودکفایی در بخش‌های استراتژیک

 

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای ایران در سال‌های اخیر، دستیابی به خودکفایی در تولید کالاهای اساسی و توسعه فناوری‌های داخلی است. در حوزه‌هایی مانند دارو، محصولات کشاورزی و فناوری‌های دفاعی، ایران به مرز خوداتکایی رسیده و وابستگی به واردات را کاهش داده است. این امر نه تنها امنیت ملی را تقویت کرده، بلکه توان چانه‌زنی ایران در عرصه بین‌المللی را افزایش داده است.

 

نقش دیپلماسی فعال

 

دیپلماسی هوشمندانه ایران در تقویت روابط با متحدان منطقه‌ای و بین‌المللی، عامل کلیدی در خنثی‌سازی اثرات تحریم‌ها بوده است. عضویت در سازمان‌های اقتصادی منطقه‌یی مانند پیمان شانگهای و توسعه همکاری‌های دوجانبه با کشورهای نظیر ونزوئلا و سوریه، امکان ایجاد شبکه‌ای از شرکای اقتصادی را فراهم آورده که تحریم‌ها را بی‌اثر می‌کنند.

 

به نظر می‌رسد ایران با بهره‌گیری از تجربیات گذشته و تقویت زیرساخت‌های داخلی، آمادگی لازم برای مقابله با هرگونه تشدید تحریم‌ها از طریق مکانیسم ماشه را دارد. اگرچه چالش‌های اقتصادی همچنان پابرجا هستند، اما توانایی ایران برای سازگاری و یافتن راه‌حل‌های نوین، نشان‌دهنده قدرت تحول آفرین این کشور در شرایط سخت است.